Działanie kalendarza muzułmańskiego oparte było na obrotach księżyca wokół Ziemi, jeśli chodzi o miesiące, natomiast lata opierały się na obrotach Ziemi wokół Słońca. Rok w kalendarzu muzułmańskim zawierał 12 miesięcy księżycowych, z których każdy liczył po 29 lub 30 dni, co odpowiadało pełnemu obrotowi Księżyca wokół Ziemi, czyli 29 dni 12 godz. 44 minuty i 3,8 sekundy.
Każdą różnicę pomiędzy rokiem księżycowym a słonecznym była wyrównywana poprzez dodawanie 13 miesiąca, liczącego 5 do 6 dni. 13 miesiąc nazywano dniami uzupełniającymi. Pełne 29 lub 30 dniowe miesiące dzielone były na tygodnie po 7 dni każdy. Do czasów islamu nie liczono lat od jakiejś konkretnej daty, lecz brały one swoje nazwy od najważniejszych wydarzeń w nich występujących. Dla przykładu, rok, w którym narodził się Mahomet nie nazwano konkretnie 570 rokiem przed naszą erą, lecz Rokiem Słonia. W tym roku to nastąpił najazd wojsk etiopskich na Półwysep Arabski, a używały one właśnie słoni bojowych.